Μνημεία και ανδριάντες της Θεσσαλονίκης
ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΔΡΙΑΝΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ ΜΟΥ
ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ 13ου ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΠΑ.Λ.
ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ (356-323)
Η μεγαλύτερη προσωπικότητα που έζησε στον πλανήτη .Γιος του Φιλίππου του Β’ και της Μυρτάλης που μετονομάστηκε σε Ολυμπιάδα ,όταν μυήθηκε στα ελληνικά μυστήρια. Δόθηκε ιδιαίτερη μόρφωση στον ανήσυχο Αλέξανδρο κυρίως με το φιλόσοφο Αριστοτέλη. Συνδύασε ορμή-σωφροσύνη-δράση και προσωπικότητα ικανή να ενώσει τους Έλληνες και να τους οδηγήσει στην κατάληψη όλης της Ανατολής. Μέσα του κυριαρχεί το πνεύμα η φιλοσοφία και τα πάθη που τον οδήγησαν στη σκληρότητα ιδιαίτερα στη μάχη. Πέθανε από βαριά ασθένεια.
Φιλοτεχνήθηκε από Ευάγγελο Μουστάκα (1974)
ΠΑΡΑΛΙΑ
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β’
Γιός του Αμύντα του Γ’. Πολιτικός και διπλωμάτης μυημένος και αυτός στα αρχαία ελληνικά μυστήρια. Ανέβηκε στο θρόνο κάνοντας πραξικόπημα και πόθος του ήταν η συνένωση όλου του Ελληνισμού κάτω από τις διαταγές του για να τιμωρήσει τους Πέρσες. Δολοφονήθηκε το 336 στο θέατρο των Αιγών. Είχε αρετή, στρατηγική ικανότητα και ευσέβεια στους θεούς.
Φιλοτεχνήθηκε από Γεώργιο Νικολαΐδη (1994)
Απέναντι Λευκού Πύργου
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ
Ο Αριστοτέλης ( 384 - 322 π.Χ. ) ήταν αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος. Μαζί με το δάσκαλό του Πλάτωνα αποτελεί σημαντική μορφή της φιλοσοφικής σκέψης του αρχαίου κόσμου, και η διδασκαλία του διαπερνούσε βαθύτατα τη δυτική φιλοσοφική και επιστημονική σκέψη μέχρι και την Επιστημονική Επανάσταση του 17ου αιώνα. Υπήρξε φυσιοδίφης, φιλόσοφος, δημιουργός της λογικής και ο σημαντικότερος από τους διαλεκτικούς της αρχαιότητας.
Φιλοτεχνήθηκε από το Γ.Γεωργιάδη (1990)
Πλατεία Αριστοτέλους
ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ
ΜΝΗΜΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Η κατοχή υπήρξε η σκληρότερη στιγμή της Ελλάδας. Πείνα, εκτελέσεις , καταστροφές. Ο λαός μας δεν στάθηκε με σταυρωμένα χέρια. Διαδήλωνε , πολεμούσε. Οργανώθηκε σε κινήματα με κυριότερο το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ το 1942. Παρά τα μεγάλα αντίποινα ο λαός μας ανέπτυξε επαναστατική δράση και έφερε κύρια πλήγματα στον εχθρό.
Το άγαλμα εικονίζει δύο άντρες και γυναίκα με παιδί.
Φιλοτεχνήθηκε από Ευάγγελο Μουστάκα (1989)
Πάρκο της ΧΑΝΘ
ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΟΥ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ
Το μνημείο αυτό αφιερώνεται από τον ελληνικό λαό στην ιερή μνήμη των 50.000 Εβραίων Ελλήνων της Θεσσαλονίκης που την άνοιξη του 1943 ξεριζώθηκαν από την πόλη τους και εξοντώθηκαν από τους ναζί κατακτητές στους θαλάμους αερίων των στρατοπέδων θανάτου Auschwitz –Birkenbau.
Οι μορφές του γλυπτού είναι στοιβαγμένες για να θυμίζουν τους ομαδικούς θανάτους και τις συνθήκες κράτησης στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ως σύνολο όμως τα κορμιά-μορφές δίνουν το αισιόδοξο μήνυμα της ζωής που γεννιέται από το θάνατο σχηματίζοντας τα κλαδιά ενός δέντρου.
Φιλοτεχνήθηκε από το Nandor Glid –Νοέμβριος 1977
Πλατεία Ελευθερίας
ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΟΝΤΙΩΝ
Υπάρχουν 6 μορφές: Παπάς – δάσκαλος –λυράρης-ακρίτας –αγοράκι και κοριτσάκι,δηλαδή ο ελληνισμός του Πόντου.δείχνει την ποντιακή οικογένεια ,αλλά κυρίως τη δομή της κοινωνίας του Πόντου, όπου καλλιεργήθηκαν η Ορθοδοξία, τα ελληνικά γράμματα , ο πολιτισμός και το ιδεώδες του Ελληνισμού. Μπορείς να το περιεργαστείς από παντού ,αφού δεν έχει κύρια όψη.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Ευθύμη Καλεβρά (1979)
Πλατεία Αγίας Σοφίας
ΤΩΝ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΚΑΙ ΗΡΩΩΝ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ
Πλατεία Αγίας Σοφίας
ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΠΙΝΔΟΥ
Η συμβολή της Ελληνίδας (Ηπειρώτισσας) γυναίκας το 1940 στα χιονισμένα βουνά της Πίνδου με αντίπαλο τον βαρύ χειμώνα και τους Ιταλούς κατακτητές. Μια γυναίκα με βαρύ ρουχισμό και πολεμοφόδια ανεβαίνει στην Πίνδο με αίσθηση του καθήκοντος, με ηρωισμό, με αποφασιστικότητα αλλά κυρίως με αγάπη στην πατρίδα της και την ελευθερία.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Κώστα Δομπούλα (1960)
Παύλου Μελά και Στρατηγού Καλάρη ΒΔ Λ.Πύργου
ΜΝΗΜΕΙΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΚΡΟΥΣ ΤΟΥ Γ’ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ
Η στήλη αναφέρεται στους χιλιάδες νεκρούς άνδρες του Γ’ Σώματος στρατού που έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη.
ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΜΑΚΕΔΟΝΟΜΑΧΟΣ ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ
«...Ελάτε σεις ηρωικοί τση Κρήτης πολεμάρχοι,
τσ’ Ηπείρου οι σταυραετοί και Μακεδονομάχοι,
Ρούβα και Βάρδα και Κλειδή και Θύμιε Καούδη,
Κατσίγαρη και Πούλακα, Σκουντρή και Νικολούδη
και Καραβίτη και Μακρή, Σκαλίδη, Μαυρογένη,
Μπολάνη και Καλογερή, Γαλάνη, Σεϊμένη...
ψυχές μεγάλες με τιμή σ’ αγώνες, αγιασμένες
τση Μάνας Κρήτης οι γενιές οι χιλιοδοξασμένες...»
Παύλου Μελά και Στρατηγού Καλάρη ΒΔ Λ.Πύργου
ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ
Το μνημείο στήθηκε στις 17 Μαΐου 1991 όπου φαίνονται τρεις άνδρες:1 φαντάρος, 1 ναύτης και 1 σμηνίτης. Την ημέρα του στησίματος παρευρέθηκαν και άγγλοι, Γάλλοι και Νεοζηλανδοί βετεράνοι του πολέμου.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Αλεξίου
Β.Γεωργίου (δίπλα στους προσκόπους)
ΜΝΗΜΕΙΟ ΕΚΤΕΛΕΣΘΕΝΤΩΝ ΑΝΔΡΩΝ ΧΩΡΟΦΥΛΑΚΗΣ
Πρόκειται για τους άνδρες της χωροφυλακής και της Αστυνομίας Πόλεων που έπεσαν από την αρχή της κατοχής για την αντιστασιακή τους δράση τα έτη 1941-1944 και όλων όσων έπεσαν στην εκτέλεση του καθήκοντος. Δεσπόζει η μορφή της δόξας λυγερή να στέκεται ανάλαφρα πάνω στο βάθρο.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Ευθύμη Καλεβρά (1990)
Πεδίο του Άρεως
ΜΝΗΜΕΙΟ ΘΑΛΑΣΣΟΜΑΧΩΝ ΗΡΩΩΝ
Οι θαλασσομάχοι προς τιμήν του Χατζηαντώνη και της Δόμνας Βισβίζη από τον Αίνο ανατολικής Θράκης. Εμφανίζεται ένας ναυτικός να πεθαίνει κρατώντας το κανόνι ενός καραβιού και μια γυναίκα να κρατά με το ένα χέρι πυρσό για να ανατινάξει το καράβι και με το άλλο να κρατιέται από τα σχοινιά του καραβιού. Η βασική σύνθεση στηρίζεται στα 2 αντίθετα τρίγωνα του καραβιού και της βάσης που νομίζεις ότι υπάρχει κίνηση.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Γεώργιο Τσάρα (1993)
Παραλιακό πάρκο
ΜΝΗΜΕΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΚΣΤΡΑΤΕΥΤΙΚΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΟΡΕΑ
Κατά την διάρκεια του πολέμου στην Κορέα πολλοί Έλληνες δέχτηκαν να πάνε εθελοντές στον πόλεμο της Κορέας και πολλοί από αυτούς άφησαν εκεί τη ζωή τους. Στο μνημείο αυτό υπάρχουν 4 στήλες μαρμάρινες με τα ονόματα των νεκρών Ελλήνων στρατιωτών και αξιωματικών.
Φιλοτεχνήθηκε από τη Μαρία Σπηριδέλη (1994)
Παραλία
ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΑΕΡΟΠΟΡΩΝ
Απεικονίζει δύο τμήματα φτερών αεροπλάνου, ένα σε όρθια θέση και το μεγαλύτερο σε πλαγιαστή και κάσκα με γυαλιά πιλότου. Τοποθετημένο σε μαρμάρινη βάση. Προβάλλει τη συμμετοχή της αεροπορίας στους πολέμους και την προσφορά της σε έμψυχο υλικό.
Φιλοτεχνήθηκε από την Αντωνία Παπατζανάκη (1993)
Καλιδοπούλου και Λεωφόρος Μεγάλου Αλεξάνδρου
ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΜΗΤΕΡΑ
Ανήκει στην κατηγορία των συμβολικών έργων. Δεσπόζει η μορφή της μητέρας. Στα δεξιά ξεπροβάλλει το κεφαλάκι ενός μικρού παιδιού που δημιουργεί την αντίρροπη κίνηση με αυτήν της μητέρας του. Η μορφή της μητέρας διακρίνεται από την πλαστική τελειότητα και την ολοκληρωμένη απόδοσή της. Οι λεπτομέρειες του προσώπου της μας αποκαλύπτουν το εσωτερικό είναι της μορφής που διακατέχεται από αισιοδοξία ,ασφάλεια και σιγουριά.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Ευάγγελο Μουστάκα (1974)
Νέα Παραλία
ΜΝΗΜΕΙΟ ΓΡΗΓΟΡΗ ΛΑΜΠΡΑΚΗ
Γρηγόρης Λαμπράκης γεννήθηκε το 1912 στην Κερασίτσα Αρκαδίας και ήταν το 14ο παιδί από τα συνολικά 18 που απέκτησαν οι γονείς του. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικεύτηκε στη γυναικολογία. Υπήρξε αθλητής με πολλές πανελλήνιες και βαλκανικές νίκες και κατείχε για 23 χρόνια (ως το 1959) το πανελλήνιο ρεκόρ στο μήκος με επίδοση 7,37 μ. Στην διάρκεια της κατοχής διοργάνωνε με άλλους συναθλητές του αγώνες, διαθέτοντας τα έσοδα σε λαϊκά συσσίτια. Το 1950 κατέλαβε τη θέση του υφηγητή Μαιευτικής - Γυναικολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών..
Στις εκλογές του Οκτωβρίου 1961 ο Λαμπράκης εκλέχτηκε βουλευτής Πειραιά συνεργαζόμενος με την Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ). Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος της «Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη». Στις 21 Απριλίου 1963 αψηφώντας σχετική απαγόρευση της αστυνομίας, πραγματοποίησε την 1η Μαραθώνια πορεία Ειρήνης. Βάδισε το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής μόνος του, εν μέσω απειλών, πριν τελικά συλληφθεί και κρατηθεί για μερικές ώρες.
Αμέσως μετά μετέβη στο Λονδίνο για να συμπαρασταθεί στους Έλληνες και Άγγλους διαδηλωτές που ζητούσαν την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο μετέπειτα βουλευτής του ΚΚΕ Αμπατιέλος. Στόχος των διαδηλωτών ήταν η βασίλισσα Φρειδερίκη, η οποία βρισκόταν στην αγγλική πρωτεύουσα προκειμένου να παραστεί σε βασιλικούς γάμους. Σχεδόν ένα μήνα μετά, στις 22 Μαΐου, καθώς εξερχόταν από συγκέντρωση για την ειρήνη και τον πυρηνικό αφοπλισμό στη Θεσσαλονίκη, δέχτηκε δολοφονική επίθεση από παρακρατικούς. Τραυματίστηκε βαριά και υπέκυψε στα τραύματά του λίγες μέρες μετά.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Βασίλη Δωρόπουλο -Βενιζέλου με Ερμού
ΣΤΑΥΡΟΣ (ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΟΣ)
Αρχικά ήταν να τοποθετηθεί στο ναό Κυρίλλου και Μεθοδίου προς τιμήν των αγίων εκπολιτιστών των Σλάβων. Αργότερα τοποθετήθηκε στο ύψος της Πέτρου Συνδίκα μπροστά στη θάλασσα. Φέρει ανάγλυφες εκκλησιαστικές παραστάσεις στη μια πλευρά και ανάγλυφη γραφή με τα ονόματα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου.
Νέα παραλία
ΑΡΜΕΝΙΚΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
Ο αρμενικός λαός καθ’ όλη την διάρκεια της ιστορίας του υπέφερε τα πάνδεινα από τους Τούρκους από τους οποίους θρήνησε χιλιάδες ανθρώπους. Οι Έλληνες βοήθησαν με κάθε τρόπο τον Αρμενικό λαό. Ως προσφορά για την βοήθεια των Ελλήνων η Αρμενία τιμώντας τους Έλληνες και τους Αμερικάνους για την βοήθειά τους έστησε αυτό το μνημείο
Φιλοτεχνήθηκε από τον Danielan Sarkis
Πάρκο οδού Τσιμισκή Δυτικό Άκρο
ΜΝΗΜΕΙΟ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ
Ο αντιδικτατορικός αγώνας των φοιτητών του Α.Π.Θ. είχε αρχίσει πριν από εκείνου των φοιτητών της Αθήνας. Άρχισε με την ίδρυση των λεγόμενων εθνικοτοπικών συλλόγων. Εμφανίζονταν ως πολιτική ψυχαγωγική κίνηση με στόχο για δημοκρατικές και ατομικές ελευθερίες. Συνελήφθησαν πολλοί, εξορίστηκαν και καταδικάστηκαν από τη Χούντα. Το Νοέμβριο του ’73 μπαίνουν στην Πολυτεχνική Σχολή και ιδρύουν ραδιοφωνικό σταθμό στα 1420 μεσαία και 220 στα βραχέα.
Φιλοτεχνήθηκε από Ξενάκη
Φιλοσοφική Σχολή (αυλή)
ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
Αύλειος χώρος Πολυτεχνείου
ΑΠΟΔΗΜΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Θέμα του έργου αυτού είναι η οικογένεια .Τρεις μορφές απαρτίζουν το έργο, του πατέρα, της μητέρας, του παιδιού. Κυρίαρχο στοιχείο όμως πρέπει να είναι η μητέρα στην οποία ακουμπούν και γίνονται ένα οι δυο άλλες μορφές πατέρα και παιδιού. Δείχνει ίσως την αρμονική συνένωση των ανθρώπων και τη δημιουργική συνύπαρξη μέσα στους αιώνες. Η οικογένεια αποτελεί το θεμελιώδη λίθο της ζωής και η συνύπαρξη την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας.
Φιλοτεχνήθηκε από Πολύγνωτο Βαλή (1981)
Αυλή Εταιρίας Μακεδονικών Σπουδών
Η ΜΑΝΝΑ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΛΥΚΑ
Η Καλλιόπη Λύκα που ονομάσθηκε από το Βασιλιά Γεώργιο «Μάνα του Στρατιώτη» υπήρξε το πρότυπο της σύγχρονης Ελληνίδας. Σύζυγος ήρωα, μητέρα ήρωα, στοργική νοσοκόμα στο πλευρό του τραυματία και λέαινα στη μάχη! Σε ολόκληρη τη ζωή της συμμετείχε ενεργά σε όλους τους Εθνικούς Αγώνες και προσέφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες απόλυτα αφοσιωμένη στο Ιερό Καθήκον.
ΓΣΣ
ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ‘21
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (3 Απριλίου 1770 - 4 Φεβρουαρίου 1843) ήταν Έλληνας κλέφτης, πολιτικός, καπετάνιος, στρατηγός με πρωταγωνιστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821, πολιτικός, αρχηγός κόμματος, πληρεξούσιος, σύμβουλος της Επικράτειας. Έμεινε γνωστός και ως Γέρος του Μοριά.
Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και άρχισε να προετοιμάζει την Επανάσταση στην Πελοπόννησο. Ως απεσταλμένος της στη Μάνη σήκωσε τη σημαία της Επανάστασης στην Καλαμάτα στις 23 Μαρτίου 1821. Πρωταγωνίστησε σε πολλές στρατιωτικές επιχειρήσεις του αγώνα, όπως στη νίκη στο Βαλτέτσι (14 Μαΐου 1821), στην άλωση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου 1821), στην καταστροφή της στρατιάς του Δράμαλη στα Δερβενάκια (26 Ιουλίου 1822), όπου διέσωσε τον Αγώνα στην Πελοπόννησο αφού πρυτάνευσαν η ευφυΐα και η τόλμη του στρατηγικού του νου. Οι επιτυχίες αυτές τον ανέδειξαν σε αρχιστράτηγο της Πελοποννήσου.
Υπήρξε ένθερμος οπαδός της πολιτικής του Καποδίστρια και πρωτοστάτησε στα γεγονότα για την ενθρόνιση του Όθωνα. Το 1833, όμως, οι διαφωνίες του με την Αντιβασιλεία τον οδήγησαν, μαζί με άλλους αγωνιστές, πάλι στις φυλακές του Ιτς-Καλέ στο Ναύπλιο με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας, και στις 25 Μαΐου 1834, μαζί με τον Πλαπούτα, καταδικάστηκε σε θάνατο. Έλαβε χάρη μετά την ενηλικίωση του Όθωνα το 1835, οπότε και ονομάστηκε στρατηγός και έλαβε το αξίωμα του «Συμβούλου της Επικρατείας». Στα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Κολοκοτρώνης υπαγόρευσε στον Γεώργιο Τερτσέτη τα «Απομνημονεύματά» του, που κυκλοφόρησαν το 1851 με τον τίτλο Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836 και τα οποία αποτελούν πολύτιμη πηγή για την Ελληνική Επανάσταση. Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης πέθανε μια νύχτα του 1843 από αποπληξία, επιστρέφοντας από γλέντι στα βασιλικά ανάκτορα.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Ευθύμιο Καλεβρά
Βόρεια της ΧΑΝΘ μεταξύ Τσιμισκή και Αγγελάκη
ΝΙΚΟΣ ΚΑΣΟΜΟΥΛΗΣ
Ο Νικόλαος Κασομούλης (1795-1872) ήταν από τους σημαντικότερους αγωνιστές, καθώς και ιστορικός της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Καταγόταν από ιστορική οικογένεια του Πισοδερίου Φλώρινας. Γεννήθηκε στο Πισοδέρι Φλώρινας ή στη Σιάτιστα Κοζάνης. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη Σιάτιστα, όπου είχε μετοικήσει η οικογένειά του, λόγω της εμπορικής δραστηριότητας του πατέρα του, Κωνσταντίνου. Σε νεαρή ηλικία εγκαταστάθηκε στις Σέρρες για να επεκτείνει την οικογενειακή επιχείρηση. Εκεί μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία, στην οποία μύησε και πολλά μέλη της οικογένειάς του.
Κατά την Ελληνική επανάσταση του 1821, συμμετείχε στις επιχειρήσεις του Ολύμπου και της Χαλκιδικής, όπου συνεργάστηκε με τον οπλαρχηγό Διαμαντή Νικολάου.. Μετά την αποτυχία στη Μακεδονία, μετέβη στη Θεσσαλία με σώμα Σιατιστινών, και συνεργάστηκε με τους οπλαρχηγούς Νικόλαο Στουρνάρη και Γεώργιο Καραϊσκάκη. Το 1826 βρίσκεται μεταξύ των πολιορκημένων στο Μεσολόγγι, μαζί με τους αδερφούς του, Δημήτριο και Γεώργιο. Συνέταξε την απόφαση της εξόδου καθ' υπαγόρευση του Επισκόπου Ρώγων Ιωσήφ, και επιφορτίστηκε με την αποστολή να συντονίσει τις ενέργειες όλων των τμημάτων, ώστε να επιτύχει η Έξοδος. Κατά την έξοδο τραυματίστηκε θανάσιμα ο αδερφός του, Δημήτριος.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Ευθύμιο Καλεβρά
Βόρεια της ΧΑΝΘ μεταξύ Τσιμισκή και Αγγελάκη
ΓΕΩΡΓΑΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΟΣ
Ο Γεωργάκης Ολύμπιος (ή Γιωργάκης Ολύμπιος), απόγονος της γενιάς των Λαζαίων, γιος του Νικολάου και της Νικολέττας, γεννήθηκε στις 4 Μαρτίου 1772 στο Λιβάδι (Βλαχολίβαδο).
Ήταν άνθρωπος με πολλές στρατιωτικές, διπλωματικές και πνευματικές ικανότητες, με πολλές γνώσεις τις οποίες αποκόμισε από την φοίτηση δίπλα στους Ιωάννη Πέζαρο και Ιωνά Σπαρμιώτη. Διακρινόταν για το υψηλό του φρόνημα, την πειστικότητα του λόγου του, την εξυπνάδα του καθώς και για το πάθος του για την ελευθερία. Το 1805, κοντά στην μονή του Αγ. Ιωάννη στην Μολδοβλαχία, συγκρότησε με τον Κωνσταντίνο Υψηλάντη σώμα Ελλήνων των παραδουνάβιων περιοχών και συμμετείχε στον Ρωσοτουρκικό πόλεμο σαν λοχαγός, ενώ από την μάχη της Όστροβας το 1806 πήρε τον βαθμό του συνταγματάρχη του ρωσικού στρατού ενώ ο τσάρος Αλέξανδρος τον συμπεριέλαβε στη στρατιωτική του ακολουθία στο συνέδριο της Βιέννης όπου και γνωρίστηκε με τον Αλέξανδρο Υψηλάντη. Το 1807 κήρυξε την επανάσταση στον Όλυμπο η οποία όμως ματαιώθηκε και έτσι γύρισε στη Βλαχία. Επέστρεψε στη Σερβία και παντρεύτηκε την χήρα του Πέτροβιτς με την οποία απέκτησε 3 παιδιά.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Ευθύμιο Καλεβρά
Βόρεια της ΧΑΝΘ μεταξύ Τσιμισκή και Αγγελάκη
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ
Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και ήταν γιος του Κωνσταντίνου Υψηλάντη, δραγουμάνου του Τουρκικού στόλου και γόνου εύπορης και ισχυρής Φαναριώτικης οικογένειας. Αδελφός του ήταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, ο αρχηγός της Φιλικής Εταιρείας. Στάλθηκε στην Γαλλία για να σπουδάσει σε στρατιωτικές σχολές και στη συνέχεια κατατάχθηκε στην αυτοκρατορική φρουρά του Τσάρου στην Πετρούπολη, φτάνοντας έως τον βαθμό του λοχαγού. Το 1818 μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία.
Με την έναρξη της επανάστασης ανέλαβε να αντιπροσωπεύσει τον αδερφό του, Αλέξανδρο Υψηλάντη, ως πληρεξούσιος του Γενικού επιτρόπου Αρχής στην Πελοπόννησο. Στις 20 Ιουνίου του 1821 ανέλαβε την αρχιστρατηγία των επαναστατών και προσπάθησε να οργανώσει τακτικό στρατό. Η προσπάθεια του όμως να περιορίσει την ισχύ των κοτζαμπάσηδων είχε σαν αποτέλεσμα την εκδίωξη του. Ο λαός όμως απαίτησε την αποκατάσταση του και ύστερα από προσπάθειες του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη επανήλθε στην αρχική του θέση. Στις 20 Δεκεμβρίου 1821 άρχισε τις εργασίες της η A' Εθνική Συνέλευση και στις 15 Ιανουαρίου 1822 εκλέχθηκε πρόεδρος του Bουλευτικού. Ο Υψηλάντης εκπροσώπησε κυρίως την πλευρά των δημοκρατικών και ήρθε σε σύγκρουση με τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο. Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα έλαβε μέρος στην πολιορκία του Ναυπλίου και του Άργους, στην εκστρατεία εναντίον της Αθήνας, στη μάχη των Δερβενακίων, στη μάχη στους Μύλους της Λέρνας και στην μάχη στην Πέτρα της Βοιωτίας. Με την έλευση του Ιωάννη Καποδίστρια ο Υψηλάντης διορίστηκε στρατάρχης του στρατού και ανέλαβε την οργάνωση του και τη μετατροπή του σε τακτικό στρατό με βάση τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Απεβίωσε στο Ναύπλιο. Η πόλη Υψιλάντι (Ypsilanti) στο Μίσιγκαν των ΗΠΑ πήρε το όνομά του (υπάρχει και σχετική προτομή
Φιλοτεχνήθηκε από τον Ευθύμιο Καλεβρά
Βόρεια της ΧΑΝΘ μεταξύ Τσιμισκή και Αγγελάκη
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ
Ο Αθανάσιος Διάκος, ή Θανάσης Διάκος, ήταν ένας από τους Έλληνες πρωταγωνιστές ήρωες - οπλαρχηγούς του πρώτου έτους της Επανάστασης του 1821 που έδρασε στη Στερεά Ελλάδα. Γεννήθηκε κατ' άλλους στην Αρτοτίνα Φωκίδας το 1788 και κατ' άλλους στην Άνω Μουσουνίτσα Φωκίδος. Και για το πραγματικό του όνομα υπάρχει αντιγνωμία. Μερικοί αναφέρουν ότι ήταν Αθανάσιος Γραμματικός και άλλοι πως ήταν Αθανάσιος Μασσαβέτας . Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία το 1818 και το 1820 έγινε αρματολός στη Λιβαδειά. Τον Απρίλιο του 1821 σε συνεργασία με άλλους οπλαρχηγούς κατέλαβε το φρούριο της Λιβαδειάς και χρησιμοποιώντας το σαν ορμητήριο, έδωσε πολλές νικηφόρες μάχες. Κατέλαβε την γέφυρα της Αλαμάνας και στις 22 Απριλίου 1821 έδωσε μάχη με τα στρατεύματα του Ομέρ Βρυώνη. Στη μάχη αυτή συνελήφθη και αφού μεταφέρθηκε στη Λαμία αναφέρεται λογοτεχνικά ότι "σουβλίστηκε" από τους Τούρκους και κάηκε στις 24 Απριλίου 1821.Ο Ελληνικός Στρατός του απένειμε τον βαθμό του Στρατηγού.
Άγνωστος αυτός που το φιλοτέχνησε το 1998
Πάρκο οδού Μελενίκου
ΤΣΑΜΗΣ ΚΑΡΑΤΑΣΟΣ
Ο Δημήτριος ή Τσάμης Καρατάσος (1798-1861), ήταν κλέφτης, γιος του Αναστάσιου Καρατάσου που είχε πρωτοστατήσει στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, στην περιοχή της Νάουσας.
Ο Καρατάσος γεννήθηκε στο Διχαλεύρι (Στενήμαχος σήμερα) του νομού Ημαθίας το 1798. Πολέμησε κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, ακολουθώντας τον πατέρα του, πρώτα στη Νάουσα και μετά την καταστροφή της Νάουσας, στη Στερεά Ελλάδα. Το 1828, ήταν από τους βασικούς πρωταγωνιστές στη Στερεά Ελλάδα, εναντίον των Οθωμανικών δυνάμεων.
Ήταν, όπως κι ο πατέρας του, οπαδός της Ελληνοσερβικής συμμαχίας, με σκοπό την απομάκρυνση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά την περίοδο 1844-1853, ταξίδευσε στις Σερβικές κοινότητες της Τεργέστης και των Σκοπίων, με σκοπό να βρει υποστήριξη για τον κοινό σκοπό. Οι διαβουλεύσεις του, ήταν ημιεπίσημες, προσπαθώντας έτσι να διερευνήσει και να καλλιεργήσει κλίμα συνεργασίας, στη σφαίρα της μυστικής διπλωματίας.
Μετά την ίδρυση του Ελληνικού κράτους, ο Τσάμης Καρατάσος συνέχισε τις προσπάθειες για την απελευθέρωση της Μακεδονίας, συμμετέχοντας στην επανάσταση της Χαλκιδικής, το 1854. Ήταν ένας από τους βασικούς εμπνευστές της επανάστασης, γνωστός με το προσωνύμιο "Γερο-Τσάμης".
Οι επαναστάσεις των Μακεδόνων είχαν την υποστήριξη του Όθωνα, που πίστευε ότι η απελευθέρωση της Μακεδονίας και άλλων περιοχών της Ελλάδας είναι δυνατή, ελπίζοντας σε Ρωσική στήριξη. Η επανάσταση, όμως απέτυχε, δημιουργώντας εντάσεις στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις τα προσεχή χρόνια.
Ο Καρατάσος ήταν πεπεισμένος ότι μόνο μια Ελληνοσερβική συμφωνία θα μπορούσε να επιταχύνει τη διαδικασία αποχώρησης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από τα Βαλκάνια. Το 1859 άρχισε να δημοσιεύει τις προτάσεις του σε άρθρα εφημερίδας, ενώ προσπαθούσε να προσεγγίσει τους εκπροσώπους των Σερβικών κοινοτήτων στην Ελλάδα, προκειμένου να τον υποστηρίξουν και να τον βοηθήσουν στο σκοπό του. Ο Όθων ήταν θετικός και επικροτούσε αυτές τις επαφές. Έτσι το 1861, μετέβη στο Βελιγράδι για να υπογράψει την πρώτη επίσημη συμφωνία ανάμεσα στις δύο χώρες. Κατά την παραμονή του εκεί, πέθανε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες (πιθανόν από κάποια αρρώστια), ενώ σχεδίαζε κοινή εξέγερση Ελλήνων και Σέρβων. Μετά από μερικούς μήνες, ο Όθων αποπέμφθηκε λόγω λαϊκής εξέγερσης κι έτσι η Ελληνοσερβική συμμαχία, έπρεπε να περιμένει 25 χρόνια, μέχρι να υπογραφεί η πρώτη συμφωνία το 1887, από τον Έλληνα πρωθυπουργό Χαρίλαο Τρικούπη και το Σέρβο ομόλογό του.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Γ. Δημητριάδη το 1938
Απέναντι από τη φιλοσοφική σχολή στο πάρκο
ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΠΑΠΑΣ
Ο Εμμανουήλ Παππάς (1772 - 1821) ήταν Φιλικός και αγωνιστής 1821, πρωτεργάτης της εξέγερσης στη Χαλκιδική, από τις αγνότερες και ηρωικότερες μορφές του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Γεννημένος στη Δοβίστα Σερρών (σημερινή ονομασία: Εμμανουήλ Παππάς) το 1772, ήταν γιος κληρικού. Ανέπτυξε, παρά τις περιορισμένες γραμματικές του γνώσεις, μεγάλη εμπορική δραστηριότητα στις Σέρρες και αναδείχτηκε σε μεγαλέμπορο και τραπεζίτη με καταστήματα στη Βιέννη και την Κωνσταντινούπολη.
Ηγήθηκε της επανάστασης στη Μακεδονία, παραχώρησε ολόκληρη την προσωπική του περιουσία για τον αγώνα, οργάνωσε ένοπλο σώμα 4000 μακεδόνων αγωνιστών (οι 1000 αγιορείτες μοναχοί). Λόγω των δυσμενών συνθηκών και παρά τις ηρωικές του προσπάθειες, ηττήθηκε και αναγκάστηκε να φύγει στην Ύδρα για να συνεχίσει εκεί τον Αγώνα. Στην πορεία του ταξιδιού από τη Μονή Εσφιγμένου προς το νησί το 1821, εξαντλημένος από τον μακραίωνο αγώνα και τις κακουχίες, υπέστη καρδιακό επεισόδιο και πέθανε.
Φιλοτεχνήθηκε από το Μέμο Μακρή (1989)
Β.Γεωργίου και 3ης Σεπτεμβρίου
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΟΛΥΖΩΪΔΗΣ
Ο Αναστάσιος Πολυζωίδης (1802-1873) ήταν Έλληνας πολιτικός, δημοσιογράφος, συγγραφέας και δικαστικός. Είχε εκλεγεί πληρεξούσιος και είχε πάρει θέσεις υπουργού Παιδείας, νομάρχη, μέλους του Αρείου Πάγου και του Συμβουλίου της Επικράτειας στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος. Γεννήθηκε στο Μελένικο της Μακεδονίας (σήμερα Μελνίκ, πόλη της Βουλγαρίας) από γονείς πρόσφυγες από τη Θράκη όπου και έμαθε τα πρώτα του γράμματα. Με τη βοήθεια οικογενειακών φίλων στάλθηκε σε μικρή ηλικία από το 1818 για σπουδές (νομικά, ιστορία και κοινωνικές επιστήμες) στη Βιέννη, το Γκαίτινγκεν και το Βερολίνο. Ο Πολυζωίδης πολέμησε την διακυβέρνηση του Καποδίστρια εκδίδοντας στην Ύδρα την εφημερίδα «Απόλλων» η οποία και εκδιώχθηκε. Η αρθρογραφία του ήταν πάντα ορμητική και μεστή επιχειρημάτων. Το 1832 διορίστηκε από την Αντιβασιλεία πρόεδρος του πενταμελούς δικαστηρίου του Ναυπλίου που δίκαζε τους Κολοκοτρώνη, Πλαπούτα κ.α. Ο Πολυζωίδης τότε μαζί με τον Τερτσέτη γνωρίζοντας πολύ καλά την αθωότητα των κατηγορουμένων αρνήθηκε να υπογράψει την απόφαση καταδίκης τους για εσχάτη προδοσία. Η κίνησή του προκάλεσε την φυλάκιση και την άγρια κακοποίηση του. Αναμφίβολα η άρνησή του να αποδεχτεί την κρατική παρέμβαση στα της δικαιοσύνης ήταν ενδεικτική της ακεραιότητας του Πολυζωίδη.
Πέθανε το 1873 στην Αθήνα.
Φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Νικόλα (1985)
Πάρκο δικαστηρίων
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΕΡΤΣΕΤΗΣ (1800-1874)
Ο Γεώργιος Τερτσέτης ήταν αγωνιστής του Εικοσιένα, ιστορικός, πολιτικός, συγγραφέας, ποιητής, φιλόσοφος, απομνημονευματογράφος και νομικός. Είχε διοριστεί αρχειοφύλακας στη βιβλιοθήκη της Βουλής στο νεοσύστατο Ελληνικό κράτος, θέση που κράτησε μέχρι το θάνατό του. Γεννήθηκε στη Ζάκυνθο από πατέρα καθολικό και μητέρα ορθόδοξη. Στα παιδικά του χρόνια πήγε στο ίδιο σχολείο με τα δύο μεγαλύτερα παιδιά του Θ. Κολοκοτρώνη, τον Πάνο και τον Γενναίο. Το 1816, έφυγε για την Ιταλία, όπου σπούδασε στο πανεπιστήμιο της Πάντοβα νομικά καθώς και λατινική - ιταλική φιλολογία. Επέστρεψε στο νησί του το 1820 μετά το πέρας των σπουδών του.
Το 1832 διορίστηκε από την Αντιβασιλεία μέλος του πενταμελούς δικαστηρίου του Ναυπλίου που δίκαζε τους Κολοκοτρώνη, Πλαπούτα κ.α. Ο Τερτσέτης τότε μαζί με τον Πολυζωίδη γνωρίζοντας πολύ καλά την αθωότητα των κατηγορουμένων αρνήθηκε να υπογράψει την απόφαση καταδίκης τους σε θάνατο δια αποκεφαλισμού για εσχάτη προδοσία. Η κίνησή τους αυτή προκάλεσε την οριστική τους παύση, την φυλάκιση και την άγρια κακοποίηση τους.
Το 1864 εξελέγη αντιπρόσωπος της Ζακύνθου στη Βουλή. Πέθανε στις 15 Απριλίου 1874 στην Αθήνα.
Φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Νικόλα (1985)
Πάρκο δικαστηρίων
ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ
ΠΑΥΛΟΣ ΜΕΛΑΣ (1870-1904)
Γεννήθηκε στη Μασσαλία το 1870 και πέθανε στη Σιάτιστα το 1904. Το 1891 αποφοίτησε από τη Σχολή Ευελπίδων και ανθυπολοχαγός πήρε μέρος στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Επιστρέφει στην Αθήνα και ιδρύει και οργανώνει τα άτακτα σώματα που θα δημιουργούσαν αντιπερισπασμό στις τούρκικες επιθέσεις. Έδρασε εναντίον των Βουλγάρων το 1904 και στις 13 Μαρτίου στο Βογατσικό. Με το όνομα Μίκης Ζέζας είχε τρεις αποστολές στη Μακεδονία. Σκοτώθηκε στο χωριό Στάτιστα το 1904,το οποίο φέρει σήμερα το όνομα του.
Φιλοτεχνήθηκε από Ναταλία Μελά-Κωνσταντινίδη (1996)
Πάρκο Ντορέ
ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΡΕΒΕΝΩΝ
Γεννήθηκε το 1877 στο Ικόνιο. Φοίτησε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή και έπειτα στη Χάλκη. Έγινε πρωτοσύγκελος στην ιερά μητρόπολη Θεσσαλονίκης και συμμετείχε στο μακεδονικό αγώνα. Το 1906 γίνεται επίσκοπος στο Μοναστήρι. Άνθρωπος γλυκύτατος και πολύ μορφωμένος . Το 1910 γίνεται μητροπολίτης Γρεβενών. Κυριάρχησε το εθνικό του φρόνημα αλλά και το εθνικό. Επισκέφθηκε και κήρυξε σ’ όλα τα χωριά της επισκοπής του. Σφάχτηκε την 1-10-1911. Ο θάνατος του συγκλόνισε τα Γρεβενά , την Ελλάδα και το Πατριαρχείο.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Αναστάσιο Παπαδόπουλο (1967)
Οδός Αριστοτέλους
ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΚΑΡΑΒΑΓΓΕΛΗΣ (1866-1935)
Γεννήθηκε στη Λέσβο και πέθανε στη Βιέννη. Σπούδασε θεολογία στη Σχολή της Χάλκης και στη Λειψία της Γερμανίας .Το 1900 γίνεται μητροπολίτης Καστοριάς. Μορφή του μακεδονικού αγώνα και της αντίστασης των ελλήνων του Πόντου, Ανακαλείται στην Κωνσταντινούπολη όπου αναδεικνύεται ως πατριώτης και το 1909 γίνεται επίσκοπος Αμάσειας. Το 1917 καταδικάζεται σε θάνατο αλλά δραπετεύει και σώνεται. Το 1923 γίνεται μητροπολίτης Ιωαννίνων και το 1924 Έξαρχος του Πατριαρχείου στην Κεντρική Ευρώπη.
Φιλοτεχνήθηκε από την Αλίκη Χατζή (1956)
Παναγία Χαλκέων
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΣΟΝΤΟΣ (ΚΑΠΕΤΑΝ ΒΑΡΔΑΣ)
Γεννήθηκε στο χωριό Ασκύφου της επαρχίας Σφακίων το 1871. Το 1888 εισήλθε στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και ορκίστηκε το 1893 ανθυπολοχαγός πυροβολικού. Έλαβε μέρος στην Κρητική Επανάσταση του 1897-1898 καθώς και στον Μακεδονικό Αγώνα, Στην Μακεδονία μαζί με Κρήτες εθελοντές έλαβε μέρος σε επιχειρήσεις στις περιοχές Κορεστίων-Καστοριάς-Φλώρινας-Μοναστηρίου. Το ψευδώνυμο καπετάν Βάρδας του δόθηκε κατά την δράση του στον Μακεδονικό Αγώνα.
Φιλοτεχνήθηκε από την Αλίκη Χατζή (1956)
Παναγία Χαλκέων
ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ
Ο Ίων (Ιωάννης) Δραγούμης (Αθήνα, 14 Σεπτεμβρίου 1878 - 31 Ιουλίου 1920) ήταν διπλωμάτης, πολιτικός και λογοτέχνης. Υπήρξε βασικός οργανωτής των ελληνικών κοινοτήτων κατά τον Μακεδονικό Αγώνα. Υποστήριξε τη δημιουργία ενός πολυεθνικού ελληνικού κράτους, εκφραζόμενος από το 1908 εναντίον της Μεγάλης Ιδέας. Πρωταγωνίστησε στο γλωσσικό κίνημα του δημοτικισμού, ενώ με το συγγραφικό του έργο άσκησε σημαντική επιρροή στη διαμόρφωση της ελληνικής ιδεολογίας των αρχών του εικοστού αιώνα.
Μέσα στο ασταθές πολιτικό κλίμα που ακολούθησε την απόπειρα δολοφονίας του Ελευθέριου Βενιζέλου στο Παρίσι, συνελήφθη και τελικά δολοφονήθηκε στην περιοχή Αμπελοκήπων της Αθήνας, από στρατιωτικό σώμα ασφαλείας, μπροστά σε περαστικούς.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Μιχάλη Τόμπρο (1954)
Πάρκο της ΧΑΝΘ
ΛΑΜΠΡΟΣ ΚΟΡΟΜΗΛΑΣ
Ο Λάμπρος Κορομηλάς (1856 - 1923) υπήρξε διαπρεπής Έλληνας οικονομολόγος, πολιτικός και διπλωμάτης. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1856 και πέθανε στη Νέα Υόρκη το 1923. Ο Λάμπρος Κορομηλάς έλαβε μέρος στη Κρητική επανάσταση του 1896 καθώς και στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897. Από το 1897 μέχρι το 1899 διετέλεσε γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών. Τον αυτό χρόνο άρχισε εντατικά μαθήματα εκμάθησης της βουλγαρικής και τουρκικής γλώσσας προκειμένου ν΄αφιερωθεί στον Μακεδονικό Αγώνα. Πρόξενος της Ελλάδος στη Θεσσαλονίκη όπου έδρασε εκεί μέχρι το καλοκαίρι του 1907 όταν επίμονα ζητήθηκε η ανάκλησή του τόσο από τον ίδιο τον Σουλτάνο, όσο και από τις Μεγάλες Δυνάμεις θεωρούμενος ως υπαίτιος του τορπιλισμού του περίφημου συμμαχικού σχεδίου της Μυρτσέγης.
Φιλοτεχνήθηκε από το Νίκο Περαντινό (1954)
Πάρκο της ΧΑΝΘ
ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Ν.ΒΟΤΣΗΣ (1877-1934)
Υποναύαρχος γόνος Υδραίων αγωνιστών .Στις 18 Οκτωβρίου το 1912 μπαίνει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και με 2 τορπίλες βυθίζει την τουρκική κορβέτα. Διετέλεσε κυβερνήτης στα θωρηκτά Κιλκίς και Λήμνος. Ύπατος Αρμοστής στην Κωνσταντινούπολη το 1921. Αποστρατεύτηκε το 1922.
Φιλοτεχνήθηκε από Γ.Δημητριάδη (1934)
Δυτικά Λ.Πύργου στη Λεωφόρο Νίκης
ΓΕΝΝΑΔΙΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Γεννάδιος (1868-1951), κατά κόσμον Γεώργιος Αλεξιάδης, γεννήθηκε στη Μεσόπολη της Προύσας το 1868. Φοίτησε στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου έλαβε τον τίτλο του Διδασκάλου της Ορθόδοξης Θεολογίας το 1893. Χειροτονήθηκε διάκονος και μετέβη στην Κομοτηνή ως διευθυντής των σχολών και ιεροκήρυκας έως το 1897, όπου διορίσθηκε υπογραμματέας της Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Το 1902 χειροθετήθηκε αρχιμανδρίτης και το 1905 εξελέγη Μητροπολίτης Λήμνου έως το 1912, ώσπου προήχθη σε μητροπολίτη Θεσσαλονίκης. Επέδειξε αξιόλογο φιλανθρωπικό, διοικητικό και εκκλησιαστικό του έργο. Τιμήθηκε με τα μετάλλια του Ανωτέρου Ταξιάρχου του Σωτηρος, του Μεγαλόσταυρου του Φοίνικος και του Μεγαλόσταυρου Γεωργίου Α´. Απεβίωσε το 1951 στη Θεσσαλονίκη και τάφηκε στον αύλειο χώρο του Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά.
Αύλειος Χώρος Μεγάρου Μητρόπολης
Η ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΤΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΣΜΥΡΝΗΣ
Γεννήθηκε στην Προποντίδα το 1867. Μητροπολίτης Δράμας (1902-1910). Συγκρούστηκε με τις οθωμανικές αρχές που τελικά πέτυχαν την απομάκρυνση του από τη Μακεδονία. Ο πατριάρχης τον τοποθετεί στη Σμύρνη. Οι Τούρκοι εναντιώνονται ξανά. Με την κήρυξη του Α’ παγκοσμίου πολέμου ο τούρκος διοικητής τον απελαύνει, αλλά μετά την ανακωχή του Μούδρου επιστρέφει το 1918. Μεγάλη η δράση του το 1922 για την περίθαλψη των Ελλήνων. Ο Νουρεντίν Πασάς τον χαρακτήρισε εχθρό της Τουρκίας και τον παρέδωσε στο πλήθος. Είχε φρικτό τέλος.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Θανάση Απάρτη (1966)
Ερμού και Αγίας Σοφίας
ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΙΒΑΝΩΦ
Ο Γεώργιος Σαΐνοβιτς Ιβάνοφ (Jerzy Szajnowicz Iwanow) ήταν αθλητής. Γεννήθηκε στην Βαρσοβία στις 14 Δεκεμβρίου 1911 . Μετά τον θάνατο του Ρώσου πατέρα του, η Πολωνίδα μητέρα του παντρεύτηκε τον Έλληνα Γιάννη Λαμπριανίδη και μετακόμισαν στη Θεσσαλονίκη. Το 1926, ο Ιβάνοφ γράφτηκε στον Ηρακλή και αγωνίστηκε στην ποδοσφαιρική του ομάδα. Ταυτόχρονα ασχολήθηκε με την κολύμβηση και το πόλο του Ηρακλή. Τελικά τον κέρδισε η κολύμβηση και συμμετείχε σε όλους τους αγώνες της εποχής του.
Κατά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο ταξίδεψε στη Μέση Ανατολή και μετά από εκπαίδευση επέστρεψε στην Ελλάδα συμμετέχοντας στον αντιστασιακό αγώνα. Συμμετείχε σε αποστολές σαμποτάζ τοποθετώντας βόμβες και κολυμπώντας σε γερμανικά πλοία βυθίζοντας τα. Συνελήφθη για πρώτη φορά το 1941, κατορθώνοντας τότε να αποδράσει, και για δεύτερη φορά το 1942. Εκτελέστηκε στις 4 Ιανουαρίου 1943 στην Καισαριανή. Λίγο πριν την εκτέλεση φώναξε: «Ζήτω η Πολωνία, ζήτω η Ελλάδα».
Σήμερα η Πολωνία έχει ανακηρύξει τον Ιβάνοφ εθνικό ήρωα, έχουν στηθεί ανδριάντες και έχει δοθεί τιμητικά το όνομα του σε δρόμους και πλατείες σε όλη τη χώρα. Στην Ελλάδα έχει στηθεί ανδριάντας του στη Θεσσαλονίκη, ενώ και οι δύο χώρες του έχουν απονείμει τα ανώτερα παράσημά τους. Προς τιμή του, ο Γ.Σ. Ηρακλής έχει δώσει το όνομά του στο κλειστό του γυμναστήριο, γνωστό ως Ιβανόφειο.
Φιλοτεχνήθηκε από το M.Welter (1985)
Οδός Λαγκαδά με Αγίου Δημητρίου
ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΑΓΩΝΑΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΑΤΣΗΣ
Μεγάλος αγωνιστής για τον αγώνα της απελευθέρωσης της Μεγαλονήσου από τους κατακτητές Τούρκους. Ο ίδιος υπήρξε φοιτητής του τμήματος Γεωπονίας και Δασολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από όπου και αποφοίτησε.Σκοτώθηκε στην πατρίδα του μαχόμενος τους Τούρκους .
Φιλοτεχνήθηκε από το Ζογγολόπουλο (1976)
Πανεπιστημιούπολη
ΒΑΣΙΛΕΙΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α’
Χριστιανός- Γουλιέλμος- Φερδινάνδος- Αδόλφος- Γεώργιος, ευρύτερα γνωστός ως Γεώργιος Α΄ υπήρξε ο μακροβιότερος βασιλιάς της Ελλάδας, από το 1863 μέχρι 1913. Ήταν ο δεύτερος κατά σειρά Βασιλιάς της νεότερης Ελλάδας μετά τον Όθωνα και αρχηγός νέου Βασιλικού Οίκου. Γεννήθηκε στην Κοπεγχάγη στις 24 Δεκεμβρίου 1845 και ήταν δευτερότοκος γιος του πρίγκιπα και μετέπειτα Βασιλιά της Δανίας Χριστιανού Θ΄, (που ανήλθε στο θρόνο τον Νοέμβριο του 1863). Δολοφονήθηκε στις 18 Μαρτίου 1913 (5 Μαρτίου με το τότε ισχύον Ιουλιανό ημερολόγιο) στη Θεσσαλονίκη.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Κ.Δημητριάδη (1915)
Τέλος Όλγας αρχή Β.Γεωργίου
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ο Α’
Ο Κωνσταντίνος Α΄ (ή ΙΒ΄) (21 Ιουλίου του 1868 - 11 Ιανουαρίου 1923), ήταν βασιλιάς των Ελλήνων τις περιόδους 1913-1917 και 1920-1922. Το όνομά του είναι συνδεδεμένο με κρίσιμες περιόδους της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, από τους νικηφόρους Βαλκανικούς πολέμους, την αντιπαράθεσή του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον Εθνικό Διχασμό ως τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Φιλοτεχνήθηκε από το Γ.Δημητριάδη (1937-1940)
Πλατεία Βαρδαρίου
ΕΥΕΡΓΕΤΕΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
ΠΑΠΑΦΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ (1792-1886)
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και καταγόταν από εύπορη οικογένεια. Έλαβε ικανοποιητική μόρφωση και ασχολήθηκε με το εμπόριο όπως και ο πατέρας του. Σε νεαρή ηλικία εγκαταστάθηκε στη Μάλτα όπου δημιούργησε το κέντρο των επιχειρήσεών του. Στη Μάλτα απέκτησε τεράστια περιουσία ενώ έλαβε και αρκετά δημόσια αξιώματα. Παράλληλα με τις εμπορικές του δραστηριότητες πραγματοποίησε σημαντικές δωρεές προς την πατρίδα του αλλά και προς την Μάλτα.
Διέθεσε σημαντικά χρηματικά ποσά στην Επανάσταση του 1821 και στην εποχή του Ι. Καποδίστρια, τον οποίο και γνώριζε προσωπικά. Εγγράφηκε από τους πρώτους στη αγορά μετοχών της πρώτης Εθνικής Τράπεζας, προσέφερε πολλά χρήματα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως ενώ λόγω των σημαντικών δωρεών του προς το νεοσύστατο πανεπιστήμιο Αθηνών ετιμήθη με το Μετάλλιο Εθνικής ευγνωμοσύνης. Τέλος με τη διαθήκη του διέθεσε την περιουσία του στη γενέτειρά του για την ίδρυση και συντήρηση Ορφανοτροφείου που θα έφερε το όνομα της χώρας που ήταν η δεύτερη πατρίδα του: "Ο Μελιτεύς". Επίσης κληροδότησε με 10.000 λίρες Αγγλίας το Ορφανοτροφείο Χατζηκώστα στην Αθήνα.
Φιλοτεχνήθηκε από Θανάση Απάρτη (1960)
Πάρκο οδούς Τσιρογιάννη (Ντορέ) στο μεγάλο πλάτανο
ΛΥΣΑΝΔΡΟΣ ΚΑΥΤΑΝΤΖΟΓΛΟΥ
Ο Λύσανδρος Καυταντζόγλου (1811 - 5 Οκτωβρίου 1885) υπήρξε Έλληνας αρχιτέκτονας.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1811. Η οικογένειά του κατέφυγε για να διασωθεί στη Μασσαλία, όπου ο Λύσανδρος έμαθε τα πρώτα του γράμματα. Διακρίθηκε για τη φιλομάθειά του και στη Ρώμη, όπου σπούδασε, απέσπασε σημαντικά βραβεία. Ως αρχιτέκτονας βραβεύτηκε στην Ιταλία με χρυσό μετάλλιο αξίας εκατόν εξήντα διστήλων για την κατασκευή Πανεπιστημίου. Το 1833 βραβεύτηκε στον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό της Ακαδημίας του Μιλάνου. Διακρίθηκε από νωρίς στην Γαλλία και Ιταλία γινόμενος διαδοχικά μέλος των Ακαδημιών Ρώμης, Μπολόνιας, Πάρμας, Μιλάνου, Βενετίας, Λονδίνου, Λισσαβώνας, Μαδρίτης, Βιέννης, και Φιλαδέλφειας.
Το 1844 ο Λύσανδρος κλήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση και ανέλαβε τη διεύθυνση του ιδρυθέντος Σχολείου των Τεχνών στο Πολυτεχνείο μέχρι το 1862, οπότε παραιτήθηκε.
Έθεσε τις βάσεις για την οργάνωση και την ανάπτυξη του Ιδρύματος και ήταν βασικός παράγοντας της ανέγερσης του κτηριακού συγκροτήματος του Πολυτεχνείου, του οποίου κατέστρωσε τα σχέδια.
Πέθανε στην Αθήνα στις 5 Οκτωβρίου 1885.
Καυταντζόγλειο Στάδιο
ΛΟΓΙΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
ΜΑΝΟΛΗΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ
Ο Mανόλης Aνδρόνικος του Λεωνίδα ήταν Έλληνας αρχαιολόγος. Γεννήθηκε στην Προύσα στις 23 Οκτωβρίου 1919. Αργότερα εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη.
Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Aθηνών, με πολύ καλές επιδόσεις. Το 1952 έγινε καθηγητής Kλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Συμπλήρωσε τις σπουδές του στην Οξφόρδη με τον Sir John D. Beazley (1954-1955). Υπηρέτησε στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Το 1957 εξελέγη υφηγητής της Αρχαιολογίας (Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), το 1961 έκτακτος καθηγητής της Β΄ έδρας Αρχαιολογίας, και το 1964 τακτικός καθηγητής στην ίδια έδρα.
Ήταν παντρεμένος με την Ολυμπία Kακουλίδου. Αγαπούσε ιδιαίτερα τις τέχνες και τα γράμματα. Διάβαζε πολύ και υπήρξε ιδρυτικό μέλος του συλλόγου «Η τέχνη». Αγαπούσε τον Παλαμά, τον Σεφέρη και τον Eλύτη.
Πραγματοποίησε πολλές ανασκαφικές έρευνες στη Βέροια, τη Νάουσα, το Κιλκίς, τη Χαλκιδική, τη Θεσσαλονίκη, αλλά το κύριο ανασκαφικό του έργο συγκεντρώθηκε στη Βεργίνα, όπου ανέσκαψε το σημαντικότατο νεκροταφείο τύμβων των γεωμετρικών χρόνων και συνέχισε σε συνεργασία με τον Γ. Μπακαλάκη την ανασκαφή του ελληνιστικού ανακτόρου που είχε αρχίσει το 1937 ο Κ. Α. Ρωμαίος. Η κορυφαία στιγμή της καριέρας του θεωρείται η 8η Νοεμβρίου 1977, όταν στη Βεργίνα έφερε στο φως ένα από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μνημεία, τον βασιλικό τάφο του Φιλίππου του Β΄, βασιλιά της Μακεδονίας. Ο τάφος ήταν ασύλληπτος με ανεκτίμητα ευρήματα. Αυτή ήταν και μία από τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ου αιώνα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Ευθύμη Καλεβρά (1997)
Έξω από την ΧΑΝΘ στο πάρκο
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΣΥΜΕΩΝΙΔΗΣ
Ιατρός (1909 - 1972). Γεννήθηκε στην Κομοτηνή. Σπούδασε ιατρική και το 1956 έγινε καθηγητής γενικής παθολογίας και παθολογικής ανατομικής στο πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης. Το 1957 έγινε Διευθυντής του Θεαγενείου Αντικαρκινικού Ινστιτούτου της Θεσσαλονίκης. Αφιέρωσε τη ζωή του για να νικήσει την επάρατη νόσο.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Θεόδωρο Παπαγιάννη (1977)
Αυλή Θεαγενείου Νοσοκομείου
ΙΩΑΝΝΗΣ ΔΕΛΜΟΥΖΟΣ (1880-1956)
Γεννήθηκε στην Άμφισσα και πέθανε στην Αθήνα. Σπούδασε φιλολογία στο πανεπιστήμιο Αθηνών και παιδαγωγικά στη Γερμανία. Ο Αλέξανδρος Δελμούζος υπήρξε κορυφαίος παιδαγωγός και ηγετική μορφή του Εκπαιδευτικού Δημοτικισμού, μιας κίνησης που έπαιξε σπουδαίο εθνικό αναμορφωτικό ρόλο. Άνθρωπος της πράξης, έσκυψε με πάθος πάνω στα προβλήματα της ελληνικής παιδείας και μόχθησε όσο κανένας άλλος να της χαράξει έναν καινούριο δρόμο· να αλλάξει όχι απλώς το εξωτερικό της σχήμα, τα όργανα και τη μέθοδο της εργασίας, αλλά και το πνεύμα, την εσωτερική της λειτουργία και τις βαθύτερες επιδιώξεις της.
Είσοδος Πειραματικού Σχολείου
ΜΙΛΤΟΣ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑΣ
Ο Μίλτος Κουντουράς γεννήθηκε στο Σκόπελο της Λέσβου. Την αγάπη του για τα γράμματα τη χρωστά στον πατέρα του Γεώργιο Κουντουρά, ο οποίος ασχολήθηκε πολύ με τη μόρφωση των παιδιών του. Από το 1905 γίνεται συνδρομητής του περιοδικού «Διάπλασις των Παίδων» του Γρηγορίου Ξενόπουλου, όπου και στέλνει έργα του με το ψευδώνυμο «η ψυχή της Λέσβου».
Από το 1915 μέχρι το 1923 εργάζεται ως εκπαιδευτικός. Το έργο του διακόπτεται από συχνές στρατεύσεις λόγω της πολιτικής ρευστότητας της εποχής εκείνης. Το 1922 τον βρίσκει στρατιώτη στο Μικρασιατικό Μέτωπο.
Επιστρέφει στην Ελλάδα στα τέλη του 1926 και από τις 13/12/1926 διορίζεται διευθυντής στο Διδασκαλείο Θηλέων Θεσσαλονίκης (ΔΘΘ), που το διηύθυνε μέχρι το 1930. Η τριετία 1927-1930 αναφέρεται ως Ιερή τριετία για τα ελληνικά γράμματα. Εφαρμόζει πρωτοποριακές μεθόδους διδασκαλίας που προωθούσαν την κριτική σκέψη και την αυτενέργεια των μαθητριών στην εργασία, χειρωνακτική και πνευματική.
Είσοδος Πειραματικού Σχολείου
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΕΡΜΑΝΟΣ
Ο Νικόλαος Γερμανός (1864 - 1935) ήταν Έλληνας ζωολόγος και καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Γεννημένος στο χωριό Βάβδο της Χαλκιδικής το 1864, σπούδασε στην Αθήνα και στη Γερμανία. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Χάλκη και εργάστηκε στη Σμύρνη ως βοηθός σε φαρμακείο. Το επίθετό του οφείλεται στις σπουδές στη Γερμανία, ενώ ο πατέρας του λεγόταν K. Λιόλιος. Ασχολήθηκε με επιστημονικές έρευνες, στο Ινστιτούτο Ιένης και λόγω ακριβώς των εργασιών του αυτών, απεστάλη κατόπιν προτάσεως στον καθηγητή Χάικελ από το Πανεπιστήμιο της Ιένης στο Διεθνές Ενυδρείο στη Νεάπολη της Ιταλίας, όπου και ασχολήθηκε για ένα εξάμηνο με την έρευνα σε θαλάσσια ζώα. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, διορίσθηκε καθηγητής της Φυσικής Ιστορίας στο Διδασκαλείο Αθηνών. Από το 1906 έως το 1915 διετέλεσε υφηγητής και επιμελητής στο Φυσιογραφικό Μουσείο του Πανεπιστημίου και δημιούργησε τον πρώτο ζωολογικό κήπο και το πρώτο ενυδρείο στην Ελλάδα, το 1900. Μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας, επέστρεψε στη Θεσσαλονίκη και το 1915 εξελέγη βουλευτής με το αντιβενιζελικό ψηφοδέλτιο, όπως και το 1920 - αργότερα διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος και δημαρχεύων της Θεσσαλονίκης.
Ο Νικόλαος Γερμανός ήταν ο ιθύνων νους και ο σημαντικότερος εκ των πρωτεργατών της κίνησης για την ίδρυση της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης το 1925, αφού με υπομνήματα και ενέργειές του πέτυχε την άδεια της για τη διοργάνωση του Θεσμού.
Φιλοτεχνήθηκε από το Λέαντρο Τσιμενή (1978)
ΔΕΘ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΕΛΛΙΔΗΣ
Ο Ιωάννης Βελλίδης ήταν Έλληνας δημοσιογράφος και εκδότης. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1909 και πέθανε το 1978 στην ίδια πόλη.
Ο Ιωάννης Βελλίδης ανήκει στις σημαντικότερες και ξεχωριστές μορφές της δημοσιογραφίας στη Βόρεια Ελλάδα.
Το 1931 διαδέχτηκε τον πατέρα του, Κωνσταντίνο Βελλίδη, στη διεύθυνση της εφημερίδας Μακεδονία, του μακροβιότερου εντύπου της Θεσσαλονίκης, η οποία ιδρύθηκε το 1911. Το 1962 ίδρυσε την εφημερίδα «Θεσσαλονίκη».
Διετέλεσε επίσης πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
Προς τιμήν του ονομάζεται "Βελλίδειο" ένα απο τα μεγαλύτερα συνεδριακά κέντρα της Θεσσαλονίκης.
Φιλοτεχνήθηκε από το Μιλτιάδη Τσομίδη(1987)
ΔΕΘ
ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΑΝΔΡΕΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος (Μουρνιές Χανίων, 23 Αυγούστου 1864 – Παρίσι, 18 Μαρτίου 1936) υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς της νεότερης Ελλάδας και ο κορυφαίος πρωθυπουργός της Ελλάδας με τα σημαντικότερα επιτεύγματα στον τομέα κυρίως της εξωτερικής πολιτικής και της οικονομικής ευημερίας αντίστοιχα. Πρωταγωνίστησε στην αυτονομία της Κρητικής Πολιτείας και την οριστική ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, συνέβαλε στην απελευθέρωση της Μακεδονίας και στην οργάνωση της χώρας στα πρότυπα αστικού κράτους διατελώντας πάρα πολλές φορές πρωθυπουργός.
Φιλοτεχνήθηκε από το Γιάννη Παπά (1977)
Τέρμα οδού Αριστοτέλους
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
Γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου 1876 στο Λεβίδι Αρκαδίας. Ήταν γιος του Παναγιώτη Παπαναστασίου και της Μαριγώς Ρογάρη - Αποστολοπούλου. Σπούδασε Νομικά και κοινωνικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και κατόπιν συνέχισε τις σπουδές του στη Νομική και τη φιλοσοφία στα πανεπιστήμια της Χαϊδελβέργης, του Βερολίνου, του Λονδίνου και των Παρισίων. Την εποχή που σπούδαζε στη Γερμανία, επικρατούσαν εκεί σοσιαλιστικές ιδέες, από τις οποίες επηρεάστηκε και ο τρόπος σκέψης του Αλέξανδρου Παπαναστασίου. Ιδιαίτερα ασχολήθηκε με τα θεωρητικά προβλήματα του συνεργατισμού και διαμόρφωσε μέσα του έντονες συνεταιριστικές αντιλήψεις. Επέστρεψε στην Ελλάδα το 1907 και την επόμενη χρονιά ίδρυσε την "Κοινωνιολογική Εταιρία" και ήταν συνιδρυτής (μαζί με τον Δελμούζο και τον Πετιμεζά της "Ομάδας των Κοινωνιολόγων".
Το 1910, μέλη της Κοινωνιολογικής Εταιρίας ίδρυσαν το Λαϊκό Κόμμα και στις εκλογές του ίδιου έτους ο Παπαναστασίου εκλέχτηκε βουλευτής. Έδωσε έντονες μάχες για την παραχώρηση των τσιφλικιών στους ακτήμονες της Θεσσαλίας. Το 1916, ως βουλευτής του κόμματος των Φιλελευθέρων, προσχώρησε στο κίνημα της Θεσσαλονίκης και αντιπροσώπευσε την Επαναστατική Κυβέρνηση των Ιονίων Νήσων. Το Μάρτιο του 1917 του ανατέθηκε από την προσωρινή κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης η Γενική Διοίκηση των Ιονίων Νήσων. Εξελέγη πολλάκις βουλευτής (1910, 1915, 1923, 1926, 1928, 1932, 1933 και 1936). Από το 1917 ως το 1920 ήταν Υπουργός Συγκοινωνιών και προσωρινά Υπουργός περιθάλψεως και Εσωτερικών στην κυβέρνηση Βενιζέλου. Το 1922 προσυπέγραψε το Δημοκρατικό Μανιφέστο, με το οποίο καταγγέλθηκε η πολιτική των φιλοβασιλικών κυβερνήσεων στο Μικρασιατικό. Για την πράξη αυτή συνελήφθη και φυλακίστηκε.
Το Μάρτιο του 1924 σχημάτισε κυβέρνηση με τη στήριξη του κόμματος των Φιλελευθέρων, η οποία κατέθεσε στις 25 Μαρτίου του 1924 ψήφισμα στη Δ΄ Συντακτική Συνέλευση για την ανακήρυξη αβασίλευτης Δημοκρατίας, κηρύσσοντας έκπτωτη τη μοναρχία. Το ψήφισμα επικυρώθηκε με δημοψήφισμα στις 13 Απριλίου 1924. Σημαντικά νομοθετήματα της πρωθυπουργίας του θεωρείται η ίδρυση Πανεπιστήμιου στη Θεσσαλονίκη, η αναγνώριση της δημοτικής γλώσσας κ.ά. Από το 1926 έως το 1928 διετέλεσε Υπουργός Γεωργίας στην Οικουμενική Κυβέρνηση Ζαΐμη. Εκεί εφάρμοσε κάποιες από τις συνεταιριστικές του ιδέες, υπέγραψε πρωτόκολλο για την ίδρυση της Αγροτικής Τράπεζας, και φρόντισε το θέμα των ακτημόνων κ.ά. Στις 26 Μαΐου 1932 πήρε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, η οποία ορκίστηκε αλλά παραιτήθηκε σχεδόν αμέσως, στις 3 Ιουνίου 1932. Από τον Ιανουάριο έως το Μάρτιο του 1933 ήταν υπουργός Εθνικής Οικονομίας και προσωρινά Γεωργίας στην κυβέρνηση Βενιζέλου. Μετά την αποτυχία του κινήματος του 1935 παραπέμφθηκε σε στρατοδικείο, αλλά απαλλάχθηκε.
Φιλοτεχνήθηκε από το Γιάννη Παπά(1976)
Μπροστά από την κεντρική βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου
ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΙΑΣΩΝΙΔΗΣ
Γεννήθηκε στην Πουλαντζάκη το 1884. Καταγόμενος από πατριαρχική οικογένεια τα πρώτα γράμματα έμαθε στην Πουλαντζάκη και την Κερασούντα, για να συνεχίσει τις σπουδές του στο Φροντιστήριο Τραπεζούντας από το οποίο και αποφοίτησε το 1902. Συνέχισε τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης και πήρε το δίπλωμα το 1912. Κατόπιν πήγε στο Παρίσι όπου το 1914 πήρε πτυχίο στις πολιτικές και κοινωνικές επιστήμες.
Το 1905 συμμετέχει στην «Τετραμελή επί των σχολών Εποπτεία» της Πουλαντζάκης, γεγονός που μαρτυρεί την άμετρη αγάπη προς την ιδιαίτερη πατρίδα του.
Κατά τη διάρκεια του Α’ παγκοσμίου πολέμου ο Ιασονίδης έφυγε από τη Γαλλία και διαμέσου της Ρουμανίας έφτασε στο Ροστόβ της Ρωσίας για να εμψυχώσει τις ελληνικές κοινότητες του Καυκάσου. Εκεί ίδρυσε και την «Ευξεινοπόντειον ΄Ενωσιν» το 1917. Είναι επίσης από τους ιδρυτές της «Κεντρικής Ενώσεως των Ποντίων» στο Αικατερινοντάρ.
Κατά τη διάρκεια του Α’ παγκοσμίου πολέμου ο Ιασονίδης έφυγε από τη Γαλλία και διαμέσου της Ρουμανίας έφτασε στο Ροστόβ της Ρωσίας για να εμψυχώσει τις ελληνικές κοινότητες του Καυκάσου. Εκεί ίδρυσε και την «Ευξεινοπόντειον ΄Ενωσιν» το 1917. Είναι επίσης από τους ιδρυτές της «Κεντρικής Ενώσεως των Ποντίων» στο Αικατερινοντάρ.
Έτσι το 1919 συμμετέχει στην Εθνοσυνέλευση των Ποντίων του Βατούμ, της οποίας χρημάτισε και τελευταίος πρόεδρος, με σκοπό την αποκατάσταση του Πόντου και τη δημιουργία ανεξάρτητης-αυτόνομης Δημοκρατίας. Το 1920 έρχεται στην Αθήνα συμμετέχοντας στις προσπάθειες της κυβέρνησης Βενιζέλου, επισκέπτεται το Παρίσι και το Λονδίνο αργότερα, επικεφαλής της Επιτροπής Εθνικής Αμύνης και αγωνίζεται με κάθε τρόπο για την ανεξαρτησία του Πόντου. Για όλες αυτές τις προσπάθειες καταδικάστηκε ερήμην στον «δι’ αγχόνης» θάνατο από τα δικαστήρια ανεξαρτησίας της Αμάσειας (20-9-1921).
Το Σεπτέμβριο του 1922 έρχεται πρόσφυγας στην Ελλάδα όπου γίνεται θερμός προστάτης των προσφύγων που κατέφυγαν εδώ μετά τη μικρασιατική καταστροφή (1922) και τη συνθήκη της Λωζάνης (1923). Ασχολείται ενεργά με την πολιτική και από το 1923 εκλέγεται συνεχώς Βουλευτής Θεσσαλονίκης. Εργάστηκε στο Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας όπου για 32 ολόκληρα χρόνια στάθηκε στο πλευρό των προσφύγων, ενώ χρημάτισε και Υπουργός Πρόνοιας επί κυβερνήσεως Φιλελευθέρων από το 1930-1932.
Το 1936 κατέφυγε στην Αγγλία, αποστρεφόμενος τη δικτατορία που επιβλήθηκε στη χώρα μας, όπου ερευνώντας πολλές βιβλιοθήκες και μάλιστα του Παν/μίου της Οξφόρδης, διαρκώς αρθρογραφούσε σε διάφορες εφημερίδες για τα δίκαια της Ελλάδας εμψυχώνοντας τους Έλληνες στον αγώνα τους εναντίον των δυνάμεων της γερμανικής κατοχής.
Μετά το τέλος του πολέμου και την επιστροφή του στην Ελλάδα πολιτεύθηκε και πάλι, επανεκλέγει Βουλευτής και τέλος διετέλεσε Υπουργός Βορείου Ελλάδος.
Υπήρξε απλός και ταπεινός στη ζωή του, αμερόληπτος στις κρίσεις του και δίκαιος, τίμιος στο χαρακτήρα και ευθύς, αλλά πάνω από όλα φλογερός Πόντιος. Παροιμιώδης θα μείνει η φράση του «Ξηρανθήτω ημίν ο λάρυγξ, εάν επιλαθώμεθά σου ω πάτριος Ποντία γη !»
Το Σεπτέμβριο του 1922 έρχεται πρόσφυγας στην Ελλάδα όπου γίνεται θερμός προστάτης των προσφύγων που κατέφυγαν εδώ μετά τη μικρασιατική καταστροφή (1922) και τη συνθήκη της Λωζάνης (1923). Ασχολείται ενεργά με την πολιτική και από το 1923 εκλέγεται συνεχώς Βουλευτής Θεσσαλονίκης. Εργάστηκε στο Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας όπου για 32 ολόκληρα χρόνια στάθηκε στο πλευρό των προσφύγων, ενώ χρημάτισε και Υπουργός Πρόνοιας επί κυβερνήσεως Φιλελευθέρων από το 1930-1932.
Το 1936 κατέφυγε στην Αγγλία, αποστρεφόμενος τη δικτατορία που επιβλήθηκε στη χώρα μας, όπου ερευνώντας πολλές βιβλιοθήκες και μάλιστα του Παν/μίου της Οξφόρδης, διαρκώς αρθρογραφούσε σε διάφορες εφημερίδες για τα δίκαια της Ελλάδας εμψυχώνοντας τους Έλληνες στον αγώνα τους εναντίον των δυνάμεων της γερμανικής κατοχής.
Μετά το τέλος του πολέμου και την επιστροφή του στην Ελλάδα πολιτεύθηκε και πάλι, επανεκλέγει Βουλευτής και τέλος διετέλεσε Υπουργός Βορείου Ελλάδος.
Υπήρξε απλός και ταπεινός στη ζωή του, αμερόληπτος στις κρίσεις του και δίκαιος, τίμιος στο χαρακτήρα και ευθύς, αλλά πάνω από όλα φλογερός Πόντιος. Παροιμιώδης θα μείνει η φράση του «Ξηρανθήτω ημίν ο λάρυγξ, εάν επιλαθώμεθά σου ω πάτριος Ποντία γη !»
Φιλοτεχνήθηκε από τον Ευθύμη Καλεβρά (1966)
Βενιζέλου και Εγνατίας –Πίσω από το Χαμζά Μπέη Τζαμί
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ
Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής γεννήθηκε το 1907, στην Πρώτη (Κιούπκιοϊ) Σερρών. Πρώτο από τα οκτώ παιδιά του διδασκάλου Γεωργίου Καραμανλή και της Φωτεινής Δόλογλου.
Το 1919 φοιτά στο Γυμνάσιο Νέας Ζίχνης. Το 1925 εισέρχεται στη Νομική Σχολή και το 1929 παίρνει πτυχίο της Νομικής.
Το 1930 κατατάσσεται στο 19ο Σύνταγμα Πεζικού.
Το 1932 πλήττεται από τον θάνατο του πατέρα του.
Το 1935 αρχίζει η πολιτική του σταδιοδρομία, όπου και εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής.
Ο Κ. Καραμανλής με την πολιτική του δραστηριότητα έγραψε ιστορία. Εξελέγη 12 φορές βουλευτής. Διετέλεσε επί 8 σχεδόν χρόνια υπουργός σε πέντε υπουργεία. Πρωθυπουργός από το 1955 έως το 1963 και από το 1974 έως το 1980. Το 1980 εξελέγη για πρώτη φορά Πρόεδρος Δημοκρατίας και επανεξελέγη στο ανώτατο αξίωμα της Ελληνικής Πολιτείας το 1990. Κανένας άλλος Έλληνας πολιτικός δεν άσκησε την πρωθυπουργία για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα (14 χρόνια) από συστάσεως του ελληνικού κράτους. Όπως επίσης κανένας Ευρωπαίος πολιτικός δεν άσκησε τόσο μακρόχρονη θητεία στην πρωθυπουργία από το 1945 και εντεύθεν.
Το 1930 κατατάσσεται στο 19ο Σύνταγμα Πεζικού.
Το 1932 πλήττεται από τον θάνατο του πατέρα του.
Το 1935 αρχίζει η πολιτική του σταδιοδρομία, όπου και εκλέγεται για πρώτη φορά βουλευτής.
Ο Κ. Καραμανλής με την πολιτική του δραστηριότητα έγραψε ιστορία. Εξελέγη 12 φορές βουλευτής. Διετέλεσε επί 8 σχεδόν χρόνια υπουργός σε πέντε υπουργεία. Πρωθυπουργός από το 1955 έως το 1963 και από το 1974 έως το 1980. Το 1980 εξελέγη για πρώτη φορά Πρόεδρος Δημοκρατίας και επανεξελέγη στο ανώτατο αξίωμα της Ελληνικής Πολιτείας το 1990. Κανένας άλλος Έλληνας πολιτικός δεν άσκησε την πρωθυπουργία για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα (14 χρόνια) από συστάσεως του ελληνικού κράτους. Όπως επίσης κανένας Ευρωπαίος πολιτικός δεν άσκησε τόσο μακρόχρονη θητεία στην πρωθυπουργία από το 1945 και εντεύθεν.
ΠΑΡΑΛΙΑ
ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
Κινηματογραφιστής και Σκηνοθέτης άρχισε με ντοκιμαντέρ όπως ο Μακεδονικός γάμος. Στη Θεσσαλονίκη έμεινε ως το ’90.Αποτύπωσε την αμμουδιά του Θερμαϊκού, τις ξύλινες σκάλες για ψαρόβαρκες στη Ν.Κρήνη και Μηχανιώνα . Δημιουργός του «Χρονικού της Κυριακής». Ήταν ένας σκηνοθέτης που άνοιξε νέους ορίζοντες στην ελληνική κινηματογραφία.
Φιλοτεχνήθηκε από Ασπασία Παπαδογεράκη(1993)
Έξω πλευρά πάρκου Ντορέ από είσοδο Μακ.Σπουδών
ΕΠΙΤΥΜΒΙΑ ΣΤΗΛΗ ΣΩΚΡΑΤΗ ΚΑΡΑΝΤΙΝΟΥ
Θεατρικός σκηνοθέτης και συγγραφέας .Ιδρυτής του θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Γεννήθηκε το 1906 στην Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε θέατρο στο Ελληνικό Ωδείο και συνέχισε τις σπουδές του στη Βιέννη. Το 1933 ιδρύει τη Νέα Δραματική Σχολή. Από το 1942-1952 καθηγητής στη δραματική Σχολή του εθνικού θεάτρου. Το 1961 έρχεται στη Θεσσαλονίκη και οργανώνει το Κρατικό θέατρο Βορείου Ελλάδος και παραμένει διευθυντής μέχρι το 1967 οπότε επιστρέφει στο Εθνικό ως διευθυντής της δραματικής σχολής. Πέθανε 1-6-1979
Φιλοτεχνήθηκε από Άννα Δημητριάδη (1981)
Βασιλικό Θέατρο
ΣΟΦΙΑ ΒΕΜΠΟ
Το πραγματικό της όνομα ήταν Σοφία Μπέμπου. Γεννήθηκε στην Καλλίπολη της Θράκης το 1910 και το 1919 ήρθε στο Βόλο στη Μαγνησία. Καθιερώθηκε χάρη στην ιδιομορφία της φωνής και της ερμηνείας της. Ιδιαίτερα σημαντικός υπήρξε ο ρόλος της κατά τη διάρκεια του β’ παγκοσμίου πολέμου που εμψύχωνε τους Έλληνες πολεμιστές. Φυλακίστηκε το 1943 στις φυλακές Αβέρωφ.
Φιλοτεχνήθηκε από το Χατζηβασιλειάδη (1992)
Πεδίο του Άρεως
ΕΡΓΑ ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΤΕΧΝΗΣ
ΑΦΗΡΗΜΕΝΟ ΓΛΥΠΤΟ
Το 18 μέτρων ύψους από σιδερένια μάζα γλυπτό αποκτά ένα χαρακτήρα έργου δυναμικό. Στήθηκε το 1966. χαρακτηρίστηκε ως σύμβολο της μεταπολεμικής ανάπτυξης της χώρας. Αν και αμφισβητήθηκε ύστερα από 45 χρόνια συνεχίζει να είναι ένα από τα σημαντικότερα υπαίθρια γλυπτά και να αποτελεί έργο που αντιστέκεται στο χρόνο και βρίσκεται συνέχεια στην επικαιρότητα.
Φιλοτεχνήθηκε από Ζογγολόπουλο (1966)
Εγνατία και Αγγελάκη ΔΕΘ
ΛΟΥΟΜΕΝΗ
Ολόγυμνη γυναίκα καθήμενη με νωχελική στάση όπου το κεφάλι της γέρνει νωχελικά προς τα πίσω. Δίνει την εντύπωση ότι καθρεπτίζεται στο νερό της λιμνούλας πάνω στο οποίο κάθεται.
Φιλοτεχνήθηκε από το Νίκο Παυλόπουλο (1969)
Ανάμεσα Βασιλικό Θέατρο και Λευκό Πύργο
ΠΑΙΔΙ ΠΟΥ ΣΦΥΡΙΖΕΙ
Ένα παιδάκι σε ανέμελη στάση όπως είναι κάθε παιδί. Έχει τα χέρια του στη μέση του και σφυρίζει ανέμελα ενώ κατουρά στη μικρή πισίνα που το περιβάλλει. Υπάρχει μια φυσικότητα στη στάση του παιδιού, μια ισορροπία που αποδίδει άριστα το παιδικό κορμάκι. Διακρίνεται ακόμη μια αθωότητα και ένας αμέριμνος τρόπος συμπεριφοράς.
Φιλοτεχνήθηκε από το Ν.Παυλόπουλο (1968)
Πλατεία Ναυαρίνου
ΟΜΠΡΕΛΛΕΣ
Σωλήνες που κρατούν τις ομπρέλλες. Κατασκευασμένες από μεταλλικό πλέγμα και σύρμα παίζουν με τον αέρα και το φως, ενώ προστατεύουν την πόλη από κάθε τι κακό και επώδυνο.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Γ.Ζογγολόπουλο
Απέναντι από το Μακεδονία Παλάς
ΠΟΛΙΤΕΣ
Δύο άνδρες και μια γυναίκα φαίνεται να προσέχουν και να διαβάζουν ένα έντυπο που κρατούν στα χέρια τους. Είναι φτιαγμένο από μπετόν –αρμέ. Τυπώνεται η έκφραση, η δύναμη, και η άριστη κατανομή των όγκων.
Φιλοτεχνήθηκε από το Μανόλη Τζομπανάκη (1989)
Πλατεία Αγίας Σοφίας
ΠΑΛΜΟΣ
Μπρούντζινη σύνθεση όπου συνενώνονται αποσπάσματα γυναικείας μορφής με γεωμετρικά αφαιρετικά στοιχεία σε αρχαϊκά πρότυπα. Όλα υπάρχουν πάνω σε μια σφαίρα. Καλλιεργεί την φαντασία όπου μπορεί ο καθένας να φανταστεί ό,τι θέλει.
Φιλοτεχνήθηκε από το Δ.Αρμακόλα (1978)
Απέναντι από το Μακεδονία Παλλάς
ΚΟΡΜΟΣ ΔΕΝΔΡΟΥ
Κορμός δένδρου πεσμένος και σκεπασμένος από μια τσιμεντένια πλάκα μέσα στα δένδρα της αυλής του μουσείου. Το έργο είναι αφιερωμένο στον Αλέξανδρο Ιόλα.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Κώστα Τσόκλη (1988)
Αύλειος χώρος Αρχαιολογικού Μουσείου
ΠΕΡΙΣΤΕΡΩΝΕΣ
Παρέμβαση οικολογική για τα όσα συμβαίνουν στον πλανήτη όπου η πανίδα και η χλωρίδα κινδυνεύουν από τις λεηλασίες των πολιτισμένων ανθρώπων. Πήρε το όνομα περιστερώνες γιατί κατάντησε φωλιά περιστεριών.
Φιλοτεχνήθηκε από τον Γ. Τσακίρη
Απέναντι από τη ΧΑΝΘ
ΖΕΥΓΑΡΙ ΜΕ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ
Είναι μια μεταλλική σύνθεση όπου απεικονίζεται ένα ζευγάρι και το περιστέρι υψωμένο στα χέρια της γυναίκας σε ανοδική πορεία . Νομίζει κανείς ότι πρόκειται για ένα και μόνο σώμα. Η ανοδική πορεία του πουλιού οδηγεί τις μορφές προς τα πάνω με αποτέλεσμα όλη η σύνθεση να μεταβάλλεται σ’ ένα κινούμενο σώμα που χαρακτηρίζεται από τη ρυθμική εναλλαγή επιπέδων και οξυκόρφων επιφανειών.
Φιλοτεχνήθηκε από το Μανόλη Τζομπανάκη (1974)
Παρκάκι Λεωφόρου Παραλίας με Γ.Παπανδρέου
Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ
13ο Εσπερινό ΕΠΑΛ
Οι καθηγητές
Ευθυμιάδης Δημήτρης-Χημικός
Παγώνης Βασίλειος-Φιλόλογος
Οι Μαθητές
Γρηγοριάδης Χρήστος
Ιατρόπουλος Πρόδρομος
Καραμιχαήλ Εμμανουήλ
Δουλούς Παράσχος
Αλεξίου Ιωάννης
Καμπούρογλου Πορφύριος
Τσάκας Δημήτριος
Τσερέπης Κωνσταντίνος
Αναστασιάδης Απόστολος
Αυγερινίδης Μάριος
Αναγνωστόπουλος Ευάγγελος
Κοσόβας Ηλίας
Ζίμης Κωνσταντίνος
Μπραπστίγια Κριστιάν
Δημητριάδης Ευστράτιος
Κυδωνόπουλος Δημήτριος
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)